Blog

Bliskość granicy niemieckiej można poczuć pod kołami samochodu. Zdewastowane drogi lokalne, pełne dziur i nierówności, naraz zyskują niespotykaną gładkość. Kilka kilometrów przed Słońskiem auto przestaje się trząść na wybojach, nie muszę jechać slalomem pomiędzy wyrwami w asfalcie. Czyżby w strefie przygranicznej stosowano niemiecką technologię budowy dróg, która powoduje, że na wiosnę asfalt nie spływa niczym topniejący śnieg?

Oczywiście nie jakość asfaltu skłoniła mnie do pokonania kilkuset kilometrów, tylko chęć zobaczenia jednej z najciekawszych atrakcji przyrodniczych w naszym kraju – Parku Narodowego „Ujście Warty”. To były dopiero początki mojej fascynacji związanej z fotografowaniem i obserwacją ptaków, więc wybrałem miejsce spektakularne takie, gdzie ilość i różnorodność ptactwa mogła przyprawić o zawrót głowy.

Park Narodowy „Ujście Warty” czyli Słońsk i Rzeczpospolita Ptasia

Co prawda siedziba parku mieści się w Chyrzynie koło Kostrzyna nad Odrą, jednak najlepszym punktem wypadowym na nadwarciańskie rozlewiska jest Słońsk. Miejscowość ma jeszcze jedną zaletę, to tutaj można stać się obywatelem Rzeczpospolitej Ptasiej. Jak to zrobić? Składając wniosek paszportowy w jednym z trzech punktów – gospodarstwie agroturystycznym (ul. Puszkina 44, Słońsk), w biurze turystycznym „Dudek” mieszczącym się w Stacji Pomp 2 (Słońsk), lub w gospodarstwie w miejscowości Jamno 21 ( Pokoje pod Lipami). Po wpłaceniu 20 zł dołączymy do jednej z piękniejszych inicjatyw lokalnych prowadzonej przez Towarzystwo Przyjaciół Słońska „Unitis Virbus”.

Kiedy wybierać się na obserwację ptaków w Parku Narodowym „Ujście Warty”?

Obserwacje ptaków w Polsce (nie tylko nad Wartą) najlepiej prowadzi się wczesną wiosną lub późną jesienią. Wiosną w marcu i kwietniu, a jesienią od końca września do połowy listopada). W tym czasie ptaki są aktywne i widoczne. Brak liści na drzewach ułatwia obserwację. Szczególnie spektakularnie wyglądają przeloty ptaków (np. gęsi) lub gody (np. batalionów). Chcesz zyskać dokładniejsze informacje o obserwacji ptaków w PN „Ujście Warty” warto zapoznać się z jakąś stroną prowadzoną przez ornitologów, np. na stronie parku narodowego poświęconej ptakom.

Ujście Warty i ptasie obserwacje

Ptaki obserwować można tuż za ostatnimi zabudowaniami Słońska. Wystarczy przespacerować się w kierunku pobliskich rozlewisk. Wczesną wiosną większość szlaków była jeszcze zalana, ale nam specjalnie to nie przeszkadzało, bo i tak nie bylibyśmy w stanie zobaczyć wszystkiego, co było dostępne. Obserwację prowadziliśmy z samego rana lub pod wieczór, popołudniami odsypiając zarwane noce. Przekonałem się, że na każdym ze spacerów aparat fotograficzny trzeba mieć w pogotowiu, ponieważ nie wiadomo czy za zakrętem nie staniemy oko w oko z czaplą, żurawiem lub orłem.

Słońsk i Joannici

Co prawda ptakom poświęciliśmy zdecydowaną większość czasu, jednak zostało jeszcze go trochę, aby rozejrzeć się po Słońsku. W samym miasteczku (oficjalnie wiosce) koniecznie trzeba zobaczyć dwa miejsca – kościół i zamek. W zamku mieściła się niegdyś siedziba baliwa zakonu Joannitów, stąd wiele tradycji związanych z zakonem pielęgnowanych do dnia dzisiejszego. Najbardziej znana jest „Murycjada” poświęcona pamięci Maurycego von Nassau. Niestety, sam zamek po pożarze z 1975 r. jest smutną ruiną.

Natomiast świetnie prezentuje się późnogotycki kościół. Śmiałkowie mogą wdrapać się na kościelną wieżę, by z góry spojrzeć na Słońsk i rozlewiska Warty. Trzeba bardzo uważać, bo na szczycie praktycznie nie ma żadnych zabezpieczeń!

Tuż przy kościele, w ładnym szachulcowym domu mieści się muzeum pamiątek regionalnych. Nie jest ono, ani bogato wyposażone, ani nie posiada wybitnych eksponatów, lecz gdy poprosimy o oprowadzenie któregoś z członków stowarzyszenia „Unitis Virbus”, to usłyszymy ciekawe historie o dawnym Słońsku. Na przykład o tym, że przed laty Słońsk zaopatrywał oddalony o 100 kilometrów Berlin w ryby, które owinięte w pokrzywy i transportowane wozami, docierały świeże do stolicy Niemiec.

Niederfinow, czyli cud techniki

Tylko jednego dnia odpuściliśmy spotkanie z ptakami, aby zobaczyć jedną z ciekawszych konstrukcji technicznych – podnośnię statków w Niederfinow (Schiffshebewerk Niederfinow). Ogromna winda dla statków została wybudowana na kanale Odra-Hawela w latach 1927-1934. Obecnie jest to najstarsza czynna podnośnia w Niemczech. Niedługo, być może już w 2021 r., zostanie wyłączona z użytkowania, a jej rolę przejmie będąca na ukończeniu, wzniesiona w najbliższym sąsiedztwie nowa podnośnia. (Więcej informacji o godzinach otwarcia i cenach znajdziesz na niemieckiej stronie Niederfinow)

Bilety upoważniające do wejścia na obiekt kupuje się na parkingu samochodowym. Jedyną poważną niedogodność stanowi fakt, że obsługa nie posługuje się żadnym innym językiem poza niemieckim. Automat biletowy ma w swoich opcjach polską wersję językową, ale fatalne tłumaczenie czyni ją praktycznie niezrozumiałą.

Samo zwiedzanie bardzo nas wciągnęło. Wielkie wrażenie robi różnica poziomów pomiędzy górnym a dolnym odcinkiem kanału wynosząca 36 metrów. Odległość tę statki pokonują w wypełnionej wodą olbrzymiej wannie. Co ciekawe w przeważającej większości są to polskie barki transportujące węgiel.

Ujście Warty – agroturystyka

Noclegi w Słońsku trzeba zamawiać z pewnym wyprzedzeniem, bo nie jest ich zbyt wiele. Miejscowość przyciąga miłośników ptaków nie tylko z naszego kraju. Na kwaterze oprócz nas gośćmi byli wyłącznie Niemcy z Berlina. Jako jedyni dotarliśmy na miejsce samochodem. Berlińczycy korzystali z transportu kolejowego, a potem przesiadali się na rowery, na których wieźli nie tylko bagaże, ale też małe dzieci. Podziwiałem ich hart i odporność na niewygody.

Jeżeli podoba ci się to, o czym i jak piszę, to może chcesz zostać mecenasem bloga na Patronite? Każde, nawet symboliczne wsparcie pozwoli mi rozwijać bloga, więcej podróżować, częściej pisać

Możesz też postawić mi kawę klikając zielony przycisk znajdujący się poniżej

Ujście Warty – podsumowanie

Do Słońska, na obserwacje ptaków warto wybrać się albo wiosną, albo jesienią, najmniej ciekawe jest lato. Mapy i wszelkie foldery oraz paszporty Rzeczpospolitej Ptasiej można otrzymać w gospodarstwie agroturystycznym „Nad rzeczką” lub w biurze Dudek mieszczącym się w starej pompowni. W tym drugim miejscu warto zapytać się o miody – kupiłem tam rewelacyjny miód lipowo-bławatkowy.

W samym Słońsku warto zobaczyć ruiny zamku Joannitów, gotycki kościół oraz lokalne muzeum. W pobliżu Słońska nie brakuje atrakcji, na które nie starczyło nam czasu, jednak uważam, że podnośnię statków w Niederfinow powinno zobaczyć się w pierwszej kolejności.