Blog

– Wiesz, który rajd rowerowy najlepiej wspominam? – zapytała moja koleżanka Ewcia

– Nie mam pojęcia?

– Gdy wybraliśmy się na Podlasie.

Zdziwiłem się, gdy po raz pierwszy usłyszałem jej słowa, potem przywykłem. Na żadnym innym wyjeździe nie zostałem przez uczestników obdarzony taką porcją łez, focha, pretensji i obrażania się, jak kilkanaście lat temu, gdy zwiedzaliśmy Podlasie. Nie po raz pierwszy się przekonałem, że to co trudne i wymagające, jest znacznie lepiej wspominane, niż wydarzenia lekkie, łatwe i przyjemne.

Od lat organizuję wyjazdy rowerowe dla znajomych. Jeździmy niedużą grupą, najwyżej dziesięcioosobową. Każda wyprawa jest inna, czasami dopisują dobre humory i dobre drogi, a niekiedy jest jak… na Podlasiu.

Podlasie – zaczęło się od noclegów

W roku 2002 internet i sieć komórkowa praktycznie raczkowały. Kontakty opierały się na telefonii stacjonarnej, a wszystkie numery zamieszczone w aktualnym spisie telefonów schronisk PTSM okazały się… nieaktualne. Gdzie ja się nie dodzwoniłem! Przede wszystkim do prywatnych mieszkań, ale trafiło się też kilka spółdzielni rolniczych, dwa zakłady pogrzebowe i jeden hodowca kanarków. Ostatnią deską ratunku okazała się Informacja Telefoniczna. Istniała kiedyś taka instytucja, która jako jedyna w kraju, posiadała aktualne spisy telefonów. Aż trudno uwierzyć, że wszystkie te wydarzenia rozegrały się zaledwie przed kilkunastu laty, a opowieść zaczyna się niczym baśń Szeherezady…

Schroniska PTSM oferowały najniższe standardy noclegowe. Cała grupa spała na jednej sali, na rozklekotanych łóżkach składanych, lecz koszt pobytu był śmiesznie niski. I tak na początku XXI w. PTSM-y zanotowały znaczny skok cywilizacyjny, gdyż miały już na wyposażeniu prysznice z ciepłą wodą. Zaledwie kilka lat wcześniej, wielu kierowników schronisk szczyciło się faktem, że w ich obiekcie nie można się wykąpać. Królowało przekonanie, że prawdziwy turysta, to brudny turysta.

PTSM – niby takie same, a jednak różne

Pierwsze noclegi zarezerwowałem w schronisku w Krynkach. Pobyt byłby przyjemny, gdyby nie wadliwa kanalizacja. Toalety się zapychały i trzeba było bardzo starannie zamykać drzwi do pokoju, gdyż w całym obiekcie waliło kupą. Prysznice, zamykane na klucz, działały przyzwoicie tylko w określonych godzinach, w innych można było co najwyżej posłuchać szumu w rurach. Drugiego dnia po wycieczce część osób została w knajpie na obiedzie, a część popędziła do schroniska, gdyż dochodziła pora największej wydajności pryszniców. Na miejscu jednak okazało się, że ktoś zapodział klucz do łazienki. Andrew, największy czyścioszek z całej grupy, miotał przekleństwa na nieobecnych i gdy tylko reszta wróciła do schroniska, natychmiast zrobił im awanturę:

– Kto z was schował klucz do prysznica?!

– No właśnie! – warknęła rozeźlona Dori, dla której częste mycie było czynnością niemal rytualną.

Przyjezdni spłoszeni popatrzyli po sobie, ale nikt nie chciał przyznać się do winy. Wzajemna wrogość nie trwała długo, gdyż po chwili przerwał ją okrzyk Andrew

– Ojej, a ja wiem, gdzie jest klucz!

– Gdzie?! – odparliśmy zgodnym chórem.

– U mnie w kosmetyczce! – odparł Andrew z uśmiechem niewiniątka i zanim ktokolwiek zdążył się odezwać, pobiegł się umyć.

Z ulgą opuszczaliśmy Krynki, nie spodziewając się, że gdy dotrzemy do Białowieży, zatęsknimy za pierwszym schroniskiem. Szczególnie za przestrzenią. W Białowieży dla 8 osób dostaliśmy pokój … 7 osobowy, a i tak łóżka zajmowały wszelką dostępną przestrzeń płaską. Ścisk był makabryczny. Gdyby w więzieniach próbowano w ten sposób upchnąć osadzonych, mówiłoby się o wręcz nieludzkim systemie penitencjarnym. My przyjechaliśmy tu z własnej woli i za pobyt zapłaciliśmy najdrożej ze wszystkich schronisk. Zaledwie zdążyłem wtaszczyć bagaże do pokoju, wezwał mnie kierownik, człowiek o mentalności harcerzyka, i kazał zapoznać się z niezwykle restrykcyjnym regulaminem. Wiedziałem, że będą kłopoty.

Dokładnie minutę po 22-giej kierownik z impetem wpadł do pokoju i zrobił awanturę, że jest zbyt głośno. Fakt, Kuzyn Tomuś coś tam cichutko brzdąkał na gitarze, ale aby go usłyszeć, trzeba było stać pod drzwiami. Furia Kierownika wzrosła znacząco, gdy dostrzegł Krzysia Marudę siedzącego na parapecie otwartego okna i trzymającego papierosa w ręku. Nie pomogły tłumaczenia, że ręka z papierosem, a także większość ciała Krzysia pozostawała, zgodnie z regulaminem, poza obrysem budynku. Kierownik nie tylko nam zrobił awanturę, chyba wszyscy więźniowie…, przepraszam, goście schroniska zostali tej nocy postawieni do pionu.

Trzecie schronisko w Drohiczynie okazało się być obiektem marzeń. Najtańsze, przestronne, z działającym bez zarzutu węzłem sanitarnym i zarządzane przez niesłychanie sympatycznego człowieka. Do dzisiaj mam ogromny sentyment do Drohiczyna.

Integracyjna rola schroniska

Spanie na jednej sali na pewno integruje grupę, chociaż nie jest zbyt komfortowe. Szczególnie dla osób takich, jak ja, które lubią wcześniej położyć się spać. Gdy nakrywałem się śpiworem i przykładałem twarz do poduszki, Kuzyn Tomuś akurat przypominał sobie, że jeszcze tego dnia nie grał na gitarze i rozpoczynał swój półgodzinny koncert, zaczynający się i kończący zawsze tą samą piosenką Starego Dobrego Małżeństwa Spotkamy się u studni. Postanowiłem więc, że wieczorami będę wcześniej wracać do schroniska. Jeżeli zasnę, niewiele rzeczy jest w stanie mnie obudzić. Na pewno nie zwykłe granie na gitarze.

Plan wdrożyłem już następnego dnia. Gdy cała grupa jeszcze dobrze bawiła się wieczorem w miejscowym barze, ja wymknąłem się po angielsku i pognałem do schroniska. Błyskawicznie się umyłem, położyłem do łóżka i zgasiłem światło. I dokładnie wtedy… wrócili pozostali uczestnicy wyprawy.

– Ha, ha, ha – z głośnym śmiechem na ustach Dori wpadła do pokoju i na szczęście zaraz za progiem, widząc zgaszone światło, umilkła.

Na paluszkach wycofała się na korytarz, a gdy się tam tylko znalazła, krzyknęła do reszty:

– Zachowujcie się cicho, Hegemon już śpi.

– Hegemon śpi, Hegemon śpi, Hegemon… – zadudniło echo po całej szkole

– Co?! Aha, aha, cicho! – podchwycili pozostali

Weszli do pokoju poruszając się na palcach i rozmawiają szeptem. Nie zapalili światła, więc pierwsza osoba potknęła się o torbę, druga potrąciła rower, który z łoskotem zwalił się na podłogę. Stłumione okrzyki „o żesz k…a!” mieszały się z chichotami i uspokajającymi posykiwaniami pozostałych. Gdy wszyscy już jako tako ulokowali się w pokoju, nadciągnęła Mała Asia, która swoim zwyczajem zapodziała się za grupą. Z miejsca zapaliła światło, wołając na całe gardło:

– Ale był ubaw chłopaki i dziewczyny, niech Hegemon żałuje!

– Asia, cicho!

– O co chodzi?! Dlaczego mówicie szeptem?!

– Hegemon śpi!

– Kto śpi? O cholera, rzeczywiście!

Na moment zapanowała wręcz idealna cisza, którą przerwał Kuzyn Tomuś:

– Słuchajcie, jak się nie obudził, to już nic go nie obudzi. On ma bardzo mocny sen.

Następnie wyciągnął gitarę z pokrowca i zaczął grać. Pozostali, wzięli przykład z Tomusia i nareszcie zaczęli zachowywać się naturalnie. Skończyły się szepty i posykiwania. Mogłem odpłynąć w objęcia Morfeusza kołysany do snu pierwszymi taktami utworu Spotkamy się u studni.

Posiłki też integrują…

Integracja przestrzenna w schroniskach wiąże się też z integracją żywieniową. Każdy dzieli się tym, co przywiózł ze sobą. Każdy? Nie, jest jeden wyjątek – Kuzyn Tomuś, który uwielbia chomikować swoje wiktuały.

Gdy w Białowieży skończyły się wszystkie zapasy, przypomnieliśmy sobie o wypchanej po brzegi torbie Tomusia, z której niewiele skapnęło na wspólne posiłki.

– Tomuś, słyszałem, że masz ciasto? Zdaje się, że żona ci je upiekła? – zagadnąłem z głupia frant

– Ależ oczywiście!

– To może byś tak…

– Zaraz je przyniosę. Mówię wam jakie Gosia ciasta robi, Hegemon najlepiej to wie! Pamiętam jak Gosia upiekła…

– Ty Tomuś nie opowiadaj, co Gosia potrafi, tylko dawaj ciasto na stół i sami obcenimy! – przerwał obcesowo Andrew.

Tomuś w podskokach pognał do pokoju, lecz po chwili wrócił z miną zbitego psa.

– Ciasto, niestety, spleśniało! To wasza wina, nie przypomnieliście mi wcześniej!

Następnie zadzwonił do żony, aby wyrazić stosowne niezadowolenie z pieczenia ciast, które pleśnieją.

Posiłki czasami dzielą

Najbardziej stresującym momentem wszelkich wyjazdów jest wspólny wybór restauracji w porze obiadowej. Im więcej decydujących, tym poważniejsza szansa, że w ramach kompromisu wybrany zostanie najpodlejsza knajpa w okolicy. Na coś podobnego zanosiło się w Drohiczynie. Zatrzymaliśmy się przed pierwszym znalezionym lokalem i czekaliśmy na resztę grupy. Gdy tylko dotarli, Kuzyn Tomuś zarządził:

– Poszukamy innej!

– Czy ta jest zła? – zdziwił się Andrew

– Nie wiem, lecz kawałek dalej może być dużo lepsza!

I nie oglądając się na pozostałych, pewnym krokiem pomaszerował przed siebie. Na szczęście szybko natknął się na grupę sympatycznych, miejscowych, młodych ludzi, którzy zapytani o inne restauracje, roześmiali się w głos i poinformowali, że w Drohiczynie jest tylko jedna knajpa. Ta, którą tak nieopatrznie wzgardziliśmy. Kuzyn Tomuś nie uwierzył.

– Może jest coś nad rzeką? Miejsce, gdzie można mieć dobry widok na Bug i zjeść przyzwoity posiłek?

– Tylko bar piwny. Do jedzenie dostaniecie najwyżej chipsy, ale nic więcej.

– Naprawdę? Nie znajdzie się tam żadna przytulna restauracyjka?

– Niestety nie!

– A nie ma tu jakiegoś ryneczku, gdzie by można usiąść pod parasolami?!

– Właśnie stoimy na ryneczku…

– I tutaj też nie ma żadnego lokalu, gdzie….

– Możecie sprawdzić, ale zapewniamy was, że nic takiego nie ma. Chyba że coś dzisiaj niespodziewanie otworzyli, o czym nie wiemy.

Rozmowa mogła się ciągnąć jeszcze dobre pół godziny, a może i dłużej, jednak zdrowym rozsądkiem wykazał się Andrew:

– Tomuś, jak chcesz to szukaj tych parasolek, ryneczku i widoczku na rzeczkę. Jestem głodny i wracam do knajpy!

Ponieważ wszyscy poszli za przykładem Andrew, to i Kuzyn Tomuś musiał na jakiś czas odłożyć marzenia o przytulnej knajpce. Jednak przez cały pobyt stale naciskał, aby posiłki jadać w urokliwych miejscach. Ostatniego dnia nie pozwolił nikomu zjeść pod sklepem świeżo zakupionej, rozkosznie pachnącej czosnkiem, wiejskiej kiełbasy, argumentując:

–  Poczekajcie! Za chwilę dojedziemy do Mielnika. Siądziemy sobie nad Bugiem i patrząc na wodę spożyjemy posiłek.

Chociaż każdemu burczało w brzuchu, daliśmy się przekonać. Za chwilę, czyli po dobrych 10 kilometrach, siedzieliśmy nad Bugiem w Mielniku i delektowaliśmy się polską, swojską wędliną. Skłamałem. Kiełbasa była tak wstrętna, jak pięknie pachniała. Nawet najgłodniejsi nie byli w stanie przełknąć więcej niż dwóch kęsów. Na szczęście z krzaków wyłonił się mały kudłaty piesek. Usiadł naprzeciwko i zaczął wpatrywać się w nas głodnym, psim wzrokiem. Długo nie czekał na poczęstunek.

– Patrzcie! – uradował się Krzysiu Maruda – To jest na pewno słynny karłowaty wilk nadbużański.

Następnie obraził się (oczywiście Krzysiu, a nie pies), wsiadł na rower i popedałował w kierunku zachodzącego słońca. Nikt się tym faktem nie przejął, Krzysiu obrażał się nieustannie.

Więcej o obrażaniu się, fochu i marudzeniu, przeczytacie w kolejnym odcinku…

C.D.N.