Blog

Pociąg z przeciągłym zgrzytem kół zahamował, kończąc ten manewr nagłym szarpnięciem. Był środek nocy. Wdzierające się przez brudne okno światło lamp elektrycznych świadczyło, że tym razem była to stacja, a nie kolejny postój, gdzieś pośród szczerych pól.

– Ciekawe gdzie jesteśmy? – pomyślałem strząsając z siebie resztki snu

Ktoś otworzył okno i rozwiał wszelkie wątpliwości. Zapach zgniłych jaj nie pozostawiał żadnych złudzeń, że to Tomaszów Mazowiecki.

– Jak ludzie mogą żyć w takim smrodzie?

Zawsze ta sama myśl przychodziła mi do głowy, gdy przejeżdżałem przez Tomaszów. I nigdy nie znalazłem odpowiedzi. Zresztą nie miałem czasu na rozważania, musiałem być czujny, aby nie przegapić następnej stacji, którą była Łódź Chojny. Tam wysiadałem.

Powroty z Lublina

Łódź-Chojny nawet w dzień nie wyglądała na dworzec jednego z największych polskich miast. Szczerze mówiąc, niekiedy środek pola, gdzie tak często bez żadnej przyczyny lubiły stawać pociągi PKP, prezentował się bardziej dworcowato niż Chojny. W środku nocy, gdy docierał tu pociąg relacji Lublin-Szczecin podróżni mieli do rozwikłania niezłą łamigłówkę, czy to już stacja, czy też kolejne zatrzymanie gdzieś pomiędzy. Na szczęście, nigdy się nie pomyliłem.

Opuszczenie pociągu we właściwym miejscu, to była tylko połowa sukcesu. Musiałem się jeszcze dostać z leżących na peryferiach Chojen do mieszczącego się w centrum miasta mieszkania moich rodziców. Nocna komunikacja w żaden sposób nie była skorelowana z przyjazdami pociągów. Czasami udawało mi się złapać tramwaj, a czasami objuczony ciężkim plecakiem drałowałem na piechotę do domu. Taki „spacerek” przez uśpione miasto zajmował mi niecałą godzinę.

Mimo tylu niedogodności lubiłem ten nocny pociąg, który w owych czasach zapewniał najszybsze połączenie między Lublinem a Łodzią. Byłem odporny na niewygody, miałem niewiele ponad dwadzieścia lat, a życie w PRL hartowało do mierzenia się z większymi wyzwaniami.

Spokój rodzinnego domu. Marzenia

W Lublinie, gdzie studiowałem historię, mieszkałem w akademiku. Nominalnie w pokoju czteroosobowym, ale zazwyczaj ktoś jeszcze waletował, więc o spokoju i samotności można było tylko pomarzyć. Na dodatek każdy miał inne przyzwyczajenia – jeden wstawał z samego rana, drugi kładł się spać dobrze po północy, trzeci często imprezował, a czwarty preferował głośną muzykę.

W rodzinnym mieszkaniu czekał na mnie niewielki, ale własny pokój, którego z nikim nie musiałem dzielić. Świadomość, że po zaliczonym semestrze będę mógł wrócić do domu i odizolować się od wszystkich i od wszystkiego, pozwalała mi jakoś przetrwać niedogodności życia akademikowego.

Z utęsknieniem czekałem na te rzadkie momenty, gdy na parę dni mogłem wyrwać się z Lublina do Łodzi. Nie martwiła mnie kilkugodzinna podróż zatłoczonym pociągiem, nie przejmowałem się trudnościami z nieregularną komunikacją miejską, cieszyłem się perspektywą dobrze przespanych nocy, kiedy nikt nie będzie mnie niepokoić, cieszyłem się na spokój rodzinnego domu…

Spokój rodzinnego domu. Dzień pierwszy

Wydawało się, że ledwo przyłożyłem głowę do poduszki, gdy coś trzasnęło w kuchni, którą od mojego pokoju dzieliła tylko cienka ścianka działowa. Po chwili łomot się powtórzył. Brutalnie wyrwany ze snu potrzebowałem czasu, by zrozumieć, że ktoś z samego rana zabrał się za froterowanie kuchennej podłogi.

Rzecz działa się w dawnych czasach, gdy w starych kamienicach podłogi się froterowało, a dzieci miały obowiązki, z powodu których sądy i urzędy tych dzieci rodzicom nie odbierały. Zmywaliśmy naczynia, wynosiliśmy śmieci oraz pastowaliśmy i froterowaliśmy podłogę. Poszczególne zadania rodzice rozdzielali po równo pomiędzy czwórkę swojego potomstwa, a stosowna kartka wisząca na poczesnym miejscu w kuchni informowała, komu w danym dniu przypadło zmywanie, a komu wynoszenie śmieci.

Tego ranka, gdy wróciłem do Łodzi, Najmłodsza Siostra postanowiła wywiązać się z obowiązku froterowania i teraz zamaszyście stukała ciężką froterką o ściany, stół, krzesła oraz kosz na śmieci. Dokładnie w tym samym momencie druga siostra, Agata, zamierzała zjeść śniadanie. Obu tych czynności nie dało się pogodzić, a żadna nie zamierzała poczekać kilku minut, aż ta druga skończy.

Początkowo słychać było tylko przepychankę i przyśpieszone oddechy dziewcząt zmagających się o każdą piędź kuchennej przestrzeni. Wkrótce doszło do regularnej awantury. Nie trzeba było długo czekać, aby do zmagań włączyła się wyrwana ze snu mama, która wyćwiczonym przez długi lata nauczycielskiej pracy głosem, bez trudu przebiła się ponad panujący harmider ze swoją nieśmiertelną połajanką:

– Jak wy możecie tak krzyczeć!? Jakie wy niewdzięczne jesteście! Przez całą noc nie zmrużyłam oka, dopiero udało mi się zdrzemnąć nad ranem! Do jakiejś choroby mnie doprowadzicie!

Nie wiem, czy dziewczyny doprowadziły mamę do jakiejkolwiek choroby, ale mnie już tego ranka nie udało się zasnąć.

Spokój rodzinnego domu. Dzień drugi

Tym razem spokojny sen przerwał mi łomot i rozpaczliwy krzyk dobiegający z korytarza.

– Agata!! Wychodź z łazienki!!

Chwila ciszy, jaka potem nastąpiła zapaliła we mnie iskierkę nadziei, że być może konflikt między siostrami tym razem nie osiągnie poziomu pandemonium. Złudnej nadziei.

– Wychodź, ja się przez ciebie spóźnię do szkoły!! – wrzasnęła głośniej niż uprzednio Najmłodsza

Jeszcze starałem się trzymać resztek snu, lecz nadaremno.

– Otwórz!!! – krzyk Najmłodszej oscylował na granicy szlochu – Słyszysz!!!

Swoje żądania poparła waleniem pięściami w drzwi, tupaniem gęsto przeplatanym kopniakami oraz energicznym potrząsaniem klamką. Solidna, przedwojenna konstrukcja łazienkowych drzwi, jakoś przetrzymywała te napady szału.

Gdy jęki, wrzaski oraz łomot osiągnął swoje apogeum do gry, jak zwykle, włączyła się mama.

– Co to za wrzaski!?

Podniesiony głos mamy zmieszał się z jękami Najmłodszej tworząc niemal idealną kakofonię. Taki domowy Penderecki.

– O, wy niedobre! – kontynuowała partię solową mama – jakie wy jesteście niedobre, ja wczoraj do godziny drugiej w nocy nie spałam, tyle miałam roboty…

– Ale mamo! – wpadła jej w słowa rozhisteryzowana Najmłodsza – ja chciałam wejść do łazienki, a ona bezczelnie tam siedzi i ja nie mogę…

Tu dalsze słowa zaginęły w urywanym szlochu, ale za chwilę siostra odzyskała siły i przystąpiła do kolejnego bezcelowego szturmu:

– Wyłaź!!! Agata, wyłaź!!!

– Jakie wy jesteście niedobre – znowu głos mamy przebił się przez wrzaski i łomoty – myślałam, że rano sobie pośpię, a wy tu urządzacie takie…

Nie dowiedziałem się co siostry urządzają, ponieważ w tym momencie zgrzytnął klucz w drzwiach łazienki, coś się gwałtownie zakotłowało, jeszcze dobiegł mnie głos mamy:

– Przepraszam, ale ja muszę wejść!

– No gdzie się mama pcha! – zakwiliła Najmłodsza – No nie, ja nigdy tam nie wejdę!

Na szczęście mama siedziała w łazience wyjątkowo krótko, ale moje spanie i tak diabli wzięli.

Tęsknota za akademikiem…

Poranne kłótnie między siostrami powtarzały się z zadziwiającą regularnością. Zmieniało się jedynie ich natężenie oraz miejsce, gdzie się toczyły. W momencie kulminacyjnym do konfliktu dołączała się mama, która zamiast uspokajać, dolewała oliwy do ognia. Niestety – spokojny sen, jest to ostatnia rzecz, której można się spodziewać w wielodzietnej rodzinie.

Po kilku nieprzespanych nocach z radością wracałem do Lublina, tęskniąc za pokojem w akademiku, który pomimo stałej obecności 4-5 osób, wydawał się oazą spokoju…

Czy mieszkaliście na studiach w akademiku? Jak wspominacie te czasy? Gdzie znajdowaliście więcej przestrzeni dla siebie – w rodzinnym domu, czy domu akademickim?