Blog

Żdiar po raz pierwszy

Żdiar za pierwszym razem ujrzałem wyłącznie z okien autobusu. Byłem w wieku wczesnolicealnym, dookoła panoszył się komunizm, a państwo nazywało się Czechosłowacja.

Siedzieliśmy i przez brudne szyby obserwowaliśmy biegnącą na przystanek kobiecinę. Nie szło jej łatwo, gdyż pod pachami ściskała dwa dorodne arbuzy. Nielada zdobycz, jak na owe czasy. Przystanek znajdował się na górce, a kobieta biegła z dołu, od wsi i już trochę poczerwieniała z wysiłku na twarzy. Gdy niemalże dotarła do celu, popełniła błąd i jeden z arbuzów wymknął się jej. Owoc systematycznie nabierając prędkości toczył się po pochyłości, radośnie podskakując na wybojach. Kobiecina przez ułamek sekundy zawahała się – autobus czy arbuz, jednak po chwili odwróciła się na pięcie i rzuciła w pogoń za uciekinierem. Wszyscy pokładali się ze śmiechu. Kierowca również. Być może dlatego zaczekał na kobietę na przystanku.

Żdiar po raz drugi

Drugi podejście zaliczyłem tuż po przemianach ustrojowych. Komunizmu formalnie już nie było, lecz w duszach i umysłach ludzkich jeszcze tkwił głęboko zakorzeniony. W Żdiarze spędziłem tydzień usiłując jeździć na nartach. Nie był to udany wyjazd. Dziurawe stoki, kilka rachitycznych wyciągów, z czego większość i tak nie była czynna, nie pozostawiły dobrych wspomnień. W porównaniu, nasz polski Szczyrk wydawał się być prawie alpejskim kurortem.

Później to Szczyrk przez całe lata bardziej przypominał zaniedbane muzeum, a słowackie ośrodki inwestowały co roku, zmieniając się nie do poznania.

A Żdiar? To już zupełnie inna bajka, niż przed laty. Nie wiem jakiego oni tam zatrudnili czarodzieja, ale zmieniło się wszystko. Przede wszystkim ludzie. Z gburowatych ponuraków wyrośli życzliwi i uśmiechnięci, chętni do rozmowy na każdym kroku. Pokoje na kwaterze bardziej przypominają salony, niż to, co się zazwyczaj wynajmuje turystom. Wieczorem jest gdzie się wybrać na piwo oraz moją ulubioną czosneczkową, a narty… o nartach będzie trochę dalej.

Żdiar po raz trzeci – przygotowania

Trzecie podejście do Żdiaru miało wymiar symboliczny. Jak się później okazało, był to ostatni wyjazd, który ojciec spędził jako narciarz na stoku. Zresztą do samego końca nie było wiadomo, czy rodzice w ogóle ze mną pojadą. Początkowo na zdrowie narzekał tata, który w górach miał świętować 80 urodziny.

– Cały czas boli mnie ręka, ta którą sobie na jesieni złamałem. Nie sądzę więc, abym mógł jeździć na nartach – uskarżał się na kilka dni przed wyjazdem.

– Czyli nie zabieramy taty nart?

– Zabieramy, zabieramy! Może raz lub dwa wybiorę się na stok na jakąś godzinkę.

– Tatuś potraktuje ten wyjazd wypoczynkowo i będzie ze mną chodził na spacery – wtrąciła się mama.

Pamiętając ostatnią zimową przebieżkę, jaką ojcu w poprzednim roku w górach zafundowała mama, to już zacząłem się martwić. Tata wrócił ledwie żywy, padł na łóżko i z trudem zwlókł się na kolację. Żadne narty nigdy go tak nie wykończyły, jak wypoczynkowy spacerek z mamą.

Ciężka choroba mamy

Gdy tata poczuł się lepiej, zadzwoniła do mnie mama. Na dzień przed wyjazdem.

–   Hegemonie, chciałam ci powiedzieć, że mam katar!

–   Rozumiem i…?

–   No, mam katar! – powtórzyła dobitniej

–     Zdarza się, ale co ja mam z tym zrobić?

–     Nie boisz się?

–     A czego mam się bać?

–     Że was pozarażam?

–     Nadal nie rozumiem czego mam się bać?

–     Aha, nie boisz się? Hmmm…, to chyba pojadę z wami w góry…

Następnego dnia o poranku, tata wsiadał do auta radosny jak skowronek, natomiast mama wyglądała, jak zwleczona z łoża boleści. Całą sobą demonstrowała „Patrzcie, jaka ja jestem chora i jak cierpię!”. Opatulona od stóp do głowy w ciepłe ubrania, z chustką przy nosie, przez całą podróż prawie się nie odzywała. Od czasu do czasu tylko odbierała telefon i wtedy tłumaczyła swojemu rozmówcy:

–  Tak, tak, jadę w góry, ale nigdzie nie będę wychodzić, jestem tak chora, że nie ma mowy, abym gdzieś się ruszyła. Będę tylko leżała w łóżku, być może ostatniego dnia pozwolę sobie na mały spacer po okolicy, ale nawet na to są nikłe nadzieje…

Gdy zatrzymaliśmy się na stacji benzynowej w Suchej Beskidzkiej, mama z utęsknieniem spojrzała na góry i rzekła:

–  Ach, jak tu pięknie! Tak chętnie by się pohasało po polanach, ale ja nie mogę sobie na to pozwolić! Najprawdopodobniej najbliższy tydzień spędzę w łóżku! Mam nadzieję, że będę chociaż przez okno miała widok na góry!

Gdy dotarliśmy na miejsce, ton wypowiedzi mamy uległ pewnej zmianie.

– Może jutro, jak będzie ładna pogoda, wybiorę się na mały spacerek wokół domu, ale nawet takie wyjście to byłoby szaleństwo, po prostu czyste szaleństwo!

Pierwszego dnia mama pozwoliła sobie na godzinny spacer. A potem? Potem zupełnie zapomniała o chorobie. Od rana chodziła na wycieczki, które kończyły się tuż przed zachodem słońca, a ostatniego dnia wróciła dopiero po zapadnięciu zmroku.

Ždiar i Bachledova Dolina.

W Żdiarze można szusować na nartach w dwóch ośrodkach ulokowanych na przeciwległych krańcach miejscowości. Strednica niczym specjalnym nie zachwyca, krótkie stoki, wyciągi wyłącznie orczykowe.

Natomiast w Bachledowej Dolinie znajdziemy stacją narciarską z prawdziwego zdarzenia. Dziesięć kilometrów tras wytyczono na południowym i północnym zboczu Magury Spiskiej. Na południu królują szlaki łatwe, niebieskie, na północnym znacznie trudniejsze, przeznaczone dla bardziej wymagających narciarzy. Większość tras zjazdowych jest długa, można poczuć zmęczenie w nogach, zanim w polu widzenia pojawi się dolna stacja wyciągu. Jest też trasa czarna, lecz powiedzmy sobie szczerze, jej kolor wynika bardziej z zabiegów marketingowych, niż z realnego wyzwania. Dwa wyciągi krzesełkowe, kilka orczyków i żadnego czekania w kolejce, co na Słowacji jest standardem. Tak samo, jak darmowe parkingi. Dzieci mają do dyspozycji specjalnie dla nich przeznaczoną strefę, starsi, spragnieni wrażeń, mogą się wybrać na tor saneczkowy lub tubingowy (zjazd na pontonach). Dodatkowo w cenie biletu całodobowego oferowana jest jazda nocna, a miłośnicy nart biegowych, tacy jak ja, też powinni czuć się dopieszczeni – przygotowano dla nich 20 kilometrów tras. W pakiecie dostarczane są też rozległe widoki. Z jednej strony na malownicze Tatry Bielskie, z drugiej na Trzy Korony i pasmo Pienin.

Do Bachledowej kursuje darmowy skibus. Nie trzeba biegać na żaden przystanek, tylko wychodzi się przed dom z nartami i macha ręką. Bez machania też się zatrzymuje.

Ždiar i Bachledova Dolina

W ostatnich latach rejon ten nie zapomniał o rozwoju. Jednym z najciekawszych jest „Ścieżka w koronach drzew Bachledka”. Drugim jest otwarcie w 2019 r. 10-osobowej kabinowej kolejki linowej, która zastąpiła stary wyciąg.

Tata szaleje na nartach

Tata, który miał nie jeździć na nartach, tylko spacerować, już pierwszego dnia był gotów do jazdy. Na stoku wytrwał tak samo długo, jak pozostali, chociaż mama przed wyjściem sugerowała:

– Dla tatusia najlepiej by było, aby usiadł sobie na ławeczce pod wyciągiem i obserwował, jak inni jeżdżą.

Pobożne życzenia. Pierwszego dnia tata jeździł jeszcze ostrożnie, trzeciego wybrał się już na czarną trasę.

Czy po tygodniu jeżdżenia Bachledowa nie znudzi się? Nie wiem. Jak zwykle nie byłem w stanie usiedzieć na jednym miejscu i musiałem spenetrować pobliskie stoki na Łomnicy, w Szczyrbskim Jeziorze oraz w polskim Jurgowie.

Ždiar i Bachledova Dolina – podsumowanie

Na Słowacji kwater zazwyczaj nie szukam za pośrednictwem serwisów wyspecjalizowanych w gromadzeniu noclegów, które preferują drogie pensjonaty i hotele. Tańsze, ale wcale nie gorsze, kwatery znajdziemy na stronach poszczególnych miejscowości:

Strona Żdiaru: www.zdiar.sk (noclegi w zakładce „Ubytovanie”)

Strona Bachledowej Doliny: http://www.skibachledova.sk

Zachęcam do polubienia – Dawid Lasociński PodRóżnie 🙂