Blog

Wokół Łodzi, co ci szkodzi, odcinek 6/24

Przez lata Skierniewice kojarzyły mi się wyłącznie z ładnym budynkiem stacji kolejowej oraz opowieścią znajomych o ich nocnym powrocie koleją gdzieś z południa Polski. W Częstochowie do ich przedziału dosiadła się starsza kobieta. Postawiła ciężkie siaty pod nogami, poprosiła aby obudzić ją w Skierniewicach i nie czekając na odpowiedź natychmiast zasnęła. Niestety, nie drzemała spokojnie, tylko na każdej stacji budziła się nagle, łapała za siaty i zrywała na równe nogi z okrzykiem:

– Skierniewice?!?!

Podróż z krzyczącą kobietą, była na tyle traumatyczna, że znajomi przegapili Koluszki, gdzie mieli przesiąść się na pociąg do Łodzi i wysiedli dopiero w… Skierniewicach.

Nie wszystkie drogi prowadzą do Skierniewic

Chociaż od lat miałem ambicje, aby dobrze poznać województwo łódzkie i dotarłem niemal w każdy jego zakątek, to zwiedzanie Skierniewic odkładałem z roku na rok. Aż wreszcie, gdy podjąłem decyzję, aby tam pojechać, to zrobiłem to trzykrotnie w odstępie niecałych trzech miesięcy.

Skierniewice i okolice na rowerze

Pomiędzy Skierniewicami, a Łowiczem rozciąga się Puszcza Bolimowska. Określenie „puszcza” wynika z tradycji, a nie ze stanu faktycznego. Drzewostan pochodzi z nasadzeń, na dodatek w ostatnich latach został mocno przetrzebiony na potrzeby budowy dróg szybkiego ruchu oraz autostrady A2. Jednak nadal jest to rozległy kompleks leśny świetnie nadający się na wycieczki piesze, konne oraz rowerowe. Okazja poznania puszczy z wysokości siodełka rowerowego pojawiła się dość niespodziewanie…

Przez przypadek odkryłem, że Łódzki Urząd Marszałkowski wraz z Łódzką Koleją Aglomeracyją (ŁKA) organizują cykl wycieczek pod nazwą „Pociągiem w łódzkie”. Za darmo, w towarzystwie przewodników wyśmienicie znających teren, w miesiącach wakacyjnych można poznać najciekawsze zakątki województwa. Oczywiście, jeżeli skądś wygrzebie się informacje, ponieważ powszechnie dostępne nie są.

Piękna inicjatywa, niestety z lekka popsuta przez przedstawicieli organizatora – opryskliwych, pokrzykujący na uczestników niczym na smarkaczy, czy niegrzecznie wypraszający ludzi z miejsc w pociągu.

Wycieczkę po Puszczy Bolimowskiej najlepiej rozpocząć na stacji kolejowej Skierniewice Rawka. Po wyjęciu rowerów z pociągu wystarczy kilkakrotnie nacisnąć mocniej na pedały i już jesteśmy w lasach, po których jeździ się naprawdę przyjemnie – dobrze oznaczone dukty, drogi twarde, niewiele odcinków piaszczystych, teren płaski.

Puszcza odegrała smutną rolę w historii I wojny światowej. Na przełomie 1914 i 15 roku w tym miejscu ustalił się front niemiecko-rosyjski. Dowództwo niemieckie nie mogąc przełamać oporu carskiej armii zdecydowało się na atak gazowy. Pomiędzy majem a lipcem 1915 roku trzykrotnie użyto butli z chlorem. Mimo ogromnych strat rosyjscy żołnierze utrzymali pozycje, a ostatni atak gazowy obrócił się przeciwko nacierającym – nagła zmiana wiatru przeniosła opary trującego chloru nad pozycje niemieckie. Podobno pomysłodawca użycia broni chemicznej profesor Fritz Haber osobiście wizytował pobojowisko i robił notatki do dalszych badań. Co ciekawe Haber został za swoje prace w 1919 roku uhonorowany Nagrodą Nobla!

Nie wiadomo ile ludzi tak naprawdę zginęło na odcinku frontu przebiegającym przez Puszczę Bolimowską, ale przypuszcza się, że nawet 70 tysięcy osób. Dla porównania, współczesne Skierniewice są miastem niespełna 50 tysięcznym. Nic dziwnego, że na skraju i w obrębie puszczy znajduje się tak wiele cmentarzy. Na największym mieszczącym się w pobliżu miejscowości Joachimów-Mogiły pochowani zostali niemieccy żołnierze polegli w I i II wojnie światowej.

Na szczęście Puszcza Bolimowska wyróżnia się nie tylko przerażającą historią, ale i piękną przyrodą, w szczególności unikalnym rezerwatem rzeki Rawki…

Skierniewice i okolice w kajaku

Rawka jest wyjątkową rzeką, która w całym swoim biegu została objęta ochroną rezerwatową. Zachowała naturalne piękno lecz nie jest zbyt łatwym szlakiem kajakowym – pełno tu zwalonych drzew, podwodnych korzeni czy żeremi bobrowych. Bliskie położenie względem Warszawy i Łodzi przyciąga licznych amatorów kajakarstwa. Zbyt licznych. Dlatego lepiej nie planować spływu Rawką w okresie wakacji czy długich weekendów.

Centrum ruchu turystycznego stanowi ośrodek „Sosenka”. Nie jest to jedyna wypożyczalnia kajaków na szlaku Rawki, ale najdogodniejsza. W „Sosence” można zacząć lub zakończyć spływ, można też przenocować (zarówno w domkach, jak i pod namiotami).

Nasz dwudniowy spływ zainaugurowaliśmy spotkaniem na stacji Skierniewice Rawka, a kajaki zwodowaliśmy w „Sosence”. Na nocleg stanęliśmy w pobliżu zalewu pod Bolimowem. Mieliśmy dużo szczęścia, poza nami nikogo więcej nie było, ponieważ wszyscy napotkani po drodze spływowicze zakończyli swoje kajakowanie w sobotę. Niedzielę spędziliśmy tylko w towarzystwie przyrody.

Skierniewice po raz trzeci – warzywa i owoce

Miasto omijała wielka historia. Najlepszy okres w dziejach Skierniewic przypada na wiek XVIII dzięki prymasom Polski, którzy mieli tutaj swoją główną siedzibę oraz na wiek XIX dzięki carom rosyjskim, którzy w Skierniewicach często bywali. Po prymasach pozostał pałac wraz z 40 hektarowym parkiem i klasycystyczną bramą, a po carach neogotycki dworzec kolejowy (władcy imperium nie mogli wysiadać z pociągu na byle jakiej stacyjce!). Niezbyt wiele, jak na potrzeby turysty.

Jeżeli jakieś miasto wydaje się niedostatecznie ciekawe, aby zmobilizować się do podróży, wtedy najlepiej pojechać tam w czasie lokalnego święta. W Skierniewicach takim magnesem przyciągającym tłumy jest organizowane w połowie września Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw, związane z prężnie działającym Instytutem Sadownictwa założonym po II wojnie światowej przez profesora Szczepana Pieniążka. Jeżeli dzisiaj w twoim menu zagościły jabłka, papryka czy pomidory, to istnieje duża szansa, że odmiana, która znalazła się na talerzu, została wyhodowana dzięki badaniom prowadzonym przez Instytut.

Do Skierniewic wybraliśmy się w sobotę, aby zobaczyć barwną paradę, główny punkt obchodów Święta Kwiatów, Owoców i Warzyw. Ze względu na promocję wybraliśmy pociąg ŁKA. Płaciło się tylko w jedną stronę, wracało za darmo, jeżeli w Skierniewicach pamiętało się o tym, aby podstemplować bilety.

Na miejscu byliśmy na tyle wcześnie, że mieliśmy wystarczającą ilość czasu aby powłóczyć się po mieście, które tego dnia zamieniło się w ogromne targowisko. Dominowała żywność, ale kupić można było niemal wszystko – od wyrobów z wikliny po starocie. Sprzedawcy nadzwyczaj życzliwi, widząc człowieka z aparatem z uśmiechem wołali:

– Grażynka, Grażynka, a weź że się no odwróć, bo pan będzie nas fotografował!

Starczyło czasu i na zakupy, i na zwiedzanie. Dawny pałac Prymasowski, obecnie siedziba Instytutu, obstawiony był straganami i ekipami telewizyjnymi czekającymi na rozpoczęcie oficjalnych uroczystości. Szybko uciekliśmy do rozległego parku, gdzie nikt oprócz kaczek nam nie towarzyszył. Na koniec trafiliśmy pod bramę parkową, gdzie grupa rekonstrukcyjna w mundurach i z wyposażeniem z 1939 roku przeprowadzała ostatnie ćwiczenia przed pokazem.

Prawdziwy ścisk zaczął się, gdy ruszyła wielka parada. Ponad głowami stojących przede mną ludzi obserwowałem przedstawicieli szkół, organizacji oraz gmin z powiatu skierniewickiego ciągnących w barwnym pochodzie. Widać, że przygotowania do imprezy wymagały dużo pomysłowości oraz zajęły mnóstwo czasu. Obserwowaliśmy przechodzących obok nas przez prawie dwie godziny, a i tak nie doczekaliśmy końca, nasze żołądki domagały się posiłku.

Ostatnim punktem wyprawy była lokomotywownia. Wejście, z okazji święta za darmo. Sam obiekt budzi mieszane uczucia. Z jednej strony wielkie zaangażowanie, pasja oraz wiedza wolontariuszy, którzy zajmowali się uczestnikami, z drugiej naprawdę niewiele eksponatów oraz ogólnie kiepski ich stan – rdza dobrała się zarówno do lokomotyw, jak i wagonów. Jednak, dzieci, które przybyły z rodzicami na miejsce, wydawały się być zachwycone.

Skierniewice i okolice – podsumowanie

Same Skierniewice nie dostarczają turyście zbyt wiele atrakcji, jednak w połączeniu ze Świętem Warzyw i Owoców są opcją wartą rozważenia. Stanowią też świetną bazę wypadową w lasy puszczy Bolimowskiej i rezerwatu rzeki Rawki. Wizytę w Skierniewicach można połączyć też ze zwiedzaniem innych miejscowości, chociażby Żyrardowa, ciekawego poprzemysłowego miasta leżącego już w województwie Mazowieckim.

Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o atrakcjach województwa łódzkiego, szukaj wpisów z podtytułem „Wokół Łodzi, co ci szkodzi”. Poprzedni był o Wieluniu