Blog

• – Dlaczego, ty znowu bez czapki w takie zimnisko?! – wyrwał mnie z zamyślenia czyjś tubalny głos.

Zaskoczony, rozejrzałem się wokół. Wśród tłumu przechodniów trudno było przegapić masywną sylwetkę wuja Bogdana oskarżycielsko wbijającego we mnie swoje spojrzenie. Nie potrafię zliczyć, ile razy słyszałem te słowa na ulicy! Nie lubię chodzić w czapce, zakładam ją tylko wtedy, gdy idą siarczyste mrozy. Wuj nie potrafił tego zrozumieć. Latem jego oburzenie budził mój zarost.

• – Dlaczego nie jesteś ogolony? – wołał, gdy dostrzegł mnie w ciepły dzień na ulicy

Pójdźmy „naprzeciwko”, czyli jak dobrze mieć sąsiada

Przez wiele lat chodziło się „naprzeciwko”, czyli do bliskiej rodziny mieszkającej „drzwi w drzwi” z moimi rodzicami. To było dobre, chociaż nie zażyłe, sąsiedztwo. My trzymaliśmy zapasowe klucze u nich, a oni swoje u nas. W czasach ”komuny” oni mieli telewizor, my telefon. Oni przychodzili do nas dzwonić, my biegaliśmy oglądać u nich głośne filmy oraz wielkie wydarzenia transmitowane przez polską telewizję. Nie było problemów z podlewaniem kwiatów podczas wyjazdów, bo zawsze „ktoś z przeciwka” zadbał o roślinki. „Jak dobrze mieć sąsiada” wzdychałem, gdy przeprowadziłem się do własnego mieszkania i długo nie mogłem przywyknąć, że nie znam nikogo z „naprzeciwka”.

Jak dobrze mieć sąsiada – wzajemna pomoc

Gdy przyszedłem do rodziców, zastałem ich siedzących w kuchni i rozmawiających z wujem Bogdanem. On, jak to miał we zwyczaju, zerwał się z miejsca i chciał wrócić do swojego mieszkania, ale mama przekonała go, aby jeszcze chwilę posiedział. Następnie spróbowała pokroić otrzymany ode mnie Torcik Wedlowki. Słowo „spróbowała” jest kluczowe. Położyła ów wyrób cukierniczy na małym porcelanowym talerzyku, z którego torcik się ześlizgiwał. Ujęła najbardziej tępy nóż, jaki był na podorędziu i poza ukruszeniem małego kawałka, nie uzyskała żadnego efektu.

– Na desce trzeba kroić – poradził tata

– Po co na desce, kiedy można na stole podołkiem wprzódy starłszy blat – zaoponował wuj.

– Gdzie na blacie, tyle się namęczyłem obklejając go! – oburzył się tata

Tymczasem zabrałem mamie lekko już zmarnowany torcik, wziąłem ostry nóż, deskę i sprawnie pokroiłem. Zadowolona mama zaczęła wszystkich częstować.

– Chciałbym od was pożyczyć patelnię – oświadczył wuj – Zamierzam usmażyć sznycle. Kupiłem dwa sznycle 342 gram i zamierzam je jutro usmażyć, tylko nie wiem jak to się robi…

– Zależy co rozumiesz przez sznycle – zainteresował się tata

– No jak to co, przecież sznycel to jest sznycel, a ja mam, jak mówiłem, 342 gram sznycla.

– Wiesz, niektórzy nawet schabowe nazywają sznyclami.

– No co ty, schabowy jest z mięsa wieprzowego, a sznycel z wołowego.

Fascynującą rozmowę o sznyclach przerwał na chwilę kolejny kawałek Torcika Wedlowskiego, którym mama częstowała wszystkich usilnie.

– Bogdan, zapytaj się swojego syna, jak się robi podłogę, bo on niedawno u siebie wymieniał, będziesz pamiętał ? – zapytał się tata, który szykował się do kolejnych remontów w domu na Wsi

– Dobrze, zapytam się go, ma być u mnie w piątek.

– Po zrobieniu podłogi będzie czekała nas jeszcze wymiana okna w małym pokoju – dodała mama, która lubiła z rozmachem szykować tacie szeroki front robót – To okno jedzą korniki! Jak one je jedzą! Co chwila latam ze szczoteczką i zmiatam trociny, które się sypią w ilościach wręcz niewyobrażalnych!

– Dzięcioła trzeba sobie znaleźć, dzięcioła! – poradził już od drzwi wuj wymachując trzymaną w ręku patelnią – Idę, a jutro będę smażył sznycle, 342 gram.

Rozwódka i rozwodnik w jednym stali domu

Wujek i ciocia zawsze wydawali mi się dość specyficznym małżeństwem. Prawdziwe zaskoczenie nadeszło, gdy się zestarzeli, a dzieci już dawno wyprowadziły się z domu. Któregoś razu wujek zawitał do mojego nowego mieszkania. Chciał ze mną porozmawiać, ponieważ jego żona wystąpiła z pozwem rozwodowym, a ja w owym czasie byłem jedynym rozwodnikiem w rodzinie i nie wiedzieć czemu, uchodziłem za eksperta od spraw rozwodowych.

– Co za sens ma rozwodzenie się w wieku 70 lat! – grzmiał wujek

Niewiele byłem w stanie mu poradzić. Sąd szybko przeprowadził sprawę rozwodową i od tej pory wuj określał swoją byłą żonę mianem „Rozwódka”. Ich życie po rozwodzie praktycznie nie uległo zmianie, spędzili jeszcze pod jednym dachem ponad 20 lat. Na szczęście mieszkanie mieli przestronne i mogli praktycznie się nie spotykać, co jednak nie chroniło ich przed konfliktami…

Kto psuje piec gazowy?

Gdy przyszedłem do rodziców, w drzwiach ich mieszkania omal nie zderzyłem się z mamą, która właśnie wracała z „naprzeciwka”. Minę miała wielce obolałą.

– Ale mnie wymęczyła. Już miałam wychodzić, ale nieopatrznie wspomniałam o piecu i zaczęło się! – relacjonowała mama wizytę u cioci

– Musiałaś o tym mówić? – zapytał tata

– Przecież tam jest tak zimno. Wiesz ciocia i wujek nie mają ogrzewania.

Aż się wzdrygnąłem na samą myśl o braku ogrzewania, gdyż na dworze od dawna królowały już ujemne temperatury.

– A dlaczego nie mają ogrzewania? Przecież, o ile dobrze pamiętam, zakładali sobie piec gazowy? – spytałem zaskoczony

– Tak, zrobili to przed iluś tam laty – tłumaczyła mama – ale piec jest już stary i się popsuł. W związku z tym Ciocia chciała założyć taki, co jednocześnie ogrzewa mieszkanie i podgrzewa wodę…

– Dwufunkcyjny – sprecyzowała tata.

– No właśnie, dwufunkcyjny. Niestety kosztuje on dwa tysiące złotych i kolejne dwa tysiące trzeba wydać na nowy wkład kominowy, czyli razem cztery tysiące, a naprawa starego pieca kosztuje tylko 200 zł!

– Z drugiej strony, ten piec dwufunkcyjny miałby sens – dodał tata – ponieważ popsuł im się także piec do podgrzewania wody w łazience…

– Tylko ten łazienkowy jest nowy, kupiony w zeszłym roku. Ciocia twierdzi, że złośliwie psuje go wujek, natomiast Bogdan ripostuje, że on tego pieca w ogóle nie używa, gdyż jest to piec Rozwódki…

– Przecież jak będzie piec dwufunkcyjny, to Bogdan też może go psuć! – roześmiał się tata.

– No właśnie. Ale ciocia jest absolutnie przekonana, że dwufunkcyjnego psuć nie będzie.

– Na razie u cioci nie jest aż tak bardzo zimno – kontynuowała mama – Nawet zdjęłam płaszcz i siedziałam u nich chyba z godzinę. Muszę przyznać, że właściwie wcale nie zmarzłam. Przed wyjściem spojrzałam na termometr i sprawdziłam temperaturę. Było dokładnie 14 stopni. Czyli właściwie całkiem ciepło!

Niemal upalnie. Moi rodzice zawsze nie dogrzewali mieszkania, ale nigdy nie zaryzykowaliby braku jakiegokolwiek ogrzewania. Sąsiedzi wkrótce doszli do porozumienia, może zapowiedź nadciągających mrozów skłoniła ich do kompromisu. Czy kupili piec dwufunkcyjny, czy też naprawili dwa pozostałe, o to nigdy się nie zapytałem.

Jak dobrze mieć sąsiada, co kwiatki podleje i czasem pogada

Po rozwodzie sąsiadów, cioci praktycznie  już nie widywałem, natomiast wuj utrzymywał z moimi rodzicami bardzo bliskie kontakty. Dbał o mieszkanie, gdy wyjeżdżali na wakacje, czasami odwiedzał też ich na Wsi. Często spotykałem wuja podczas moich cotygodniowych odwiedzin u rodziców. Wieczorami wpadał do nich, aby skorzystać z telefonu, gdyż tata wykupił abonament, w którym wszelkie rozmowy po godzinie 18 były „za darmo” (była kiedyś taka taryfa, gdy ludzie jeszcze posiadali telefony stacjonarne).

Wuj Bogdan i śledzie

Ten dźwięk dzwonka rozpoznawałem bezbłędnie, wiedziałem kto nadusza przycisk po drugiej stronie drzwi. Każdy robi to na swój unikalny sposób. Wuj Bogdan, który stanął w drzwiach, widząc mnie nie wycofał się jak zwykle do swojego mieszkania, tylko przyjął zaproszenie i usiadł z nami przy stole.

– Spróbujcie tych śledzi – powiedział wujek, stawiając słoik na kuchennym blacie – Sam je przyrządzałem według przepisu mojej świętej pamięci babki

– Dobrze Bogdan! – odparła mama pracowicie przeżuwając kanapkę z szynką.

Ponieważ tata w tym czasie też coś jadł, więc nikt się nie rwał się do konsumowania ryb.

– Te śledzie, które ostatnio mieliście, to nie były zbyt dobre! – powiedział wuj oskarżycielskim tonem

Tata tylko skinął głową, bo akurat miał pełne usta. A wujek kontynuował:

– No, ale byli u was goście, to daliście im je do jedzenia, przecież nic nie może się zmarnować.

– Bogdan – oburzyła się mama – myśmy nie wiedzieli, że te śledzie są nienajlepsze!

– Ale wczoraj pan inżynier – tak nazywał wuj tatę – sam do mnie mówił, że śledzie nie nadają się do jedzenie i je wyrzucił.

– No tak, ale goście byli przedwczoraj i wtedy jeszcze nie zdawaliśmy sobie sprawy, że śledzie są niedobre!

– Gościom można podać popsute śledzie, ale samemu się nie je, tylko wyrzuca! – obstawał przy swoim wujek i dodał:

– Spróbujcie moich śledzi, one na pewno nie są popsute.

– Bogdan, ale nie wiem czy ja dam radę jeszcze coś zjeść! – westchnęła ciężko mama

– Ja też jestem najedzony – dorzucił tata.

Ostatecznie mama skusiła się na śledzie i chwaliła je pod niebiosa, natomiast tata nie zmierzał skosztować ryb, ku wielkiemu oburzeniu wujka.

– Jacusiu, podaj ciasto – przerwała rybne pogawędki mama.

Tata ochoczo spełnił jej prośbę. Pokroił ciasto, a następnie po kawałku nałożył każdemu na talerz, nie wyłączając siebie. To była policzek dla wujka Bogdana. Jak to, tata nie miał siły jeść jego śledzi, a ciasto pałaszował, aż mu się uszy trzęsły?! Na nic się zdały tłumaczenia, że ciasto czymś różni się od śledzi. Ostatecznie wujek dał się udobruchać obietnicą, że tata zje śledzie, ale za jakiś czas, gdy trochę zgłodnieje.

Koniec „naprzeciwka”

Takie rozmowy toczyły się przy kuchennym stole rodziców wielokrotnie. Nie pamiętam kiedy się skończyły, w którym momencie wujek przestał przychodzić. Był coraz słabszy i nie opuszczał już mieszkania. Skąpe informacje z „naprzeciwka” przekazywała mama, która czasami tam zachodziła, przynosząc wujkowi jego ulubione kwiaty koniczyny. Niekiedy na klatce schodowej spotykałem dzieci wujka, które regularnie chodziły opiekować się swoimi rodzicami, tak jak i ja opiekowałem się moimi.

Aż pewnego dnia „naprzeciwko” zostało zamknięte na głucho. Odeszli ci, którzy tam mieszkali. Zwyczajna kolej rzeczy. Jednak dla mnie zniknęło coś, co istniało odkąd sięgam pamięcią. Chciałem ocalić „naprzeciwko” od zapomnienia, dlatego napisałem ten artykuł…

Jak dobrze mieć sąsiada – podsumowanie

Lubię i cenię swoich sąsiadów. Często z nimi rozmawiam, czasami pójdę do nich w odwiedziny, czasami sobie nawzajem w czymś pomożemy. Takie kontakty wykształciły się po długich latach mieszkania w tym samym miejscu. Czy będzie tak samo, jak moi rodzice mieli z „naprzeciwkiem”? Pewnie nie, bo zaprzyjaźnieni sąsiedzi mieszkają nade mną, a nie naprzeciwko. Cóż, każde sąsiedztwo jest inne.

Jestem ciekaw, jak ty żyjesz ze swoimi sąsiadami, jakie masz z nimi relacje, a może dotknęła cię anonimowość wielkiego miasta? Proszę, podziel się swoimi opowieściami w komentarzach…

Tytuł „Jak dobrze mieć sąsiada” zapożyczyłem od dawnej, bardzo dawnej piosenki. Kto ją jeszcze pamięta?