Blog

Jazdę na nartach pokochałem już we wczesnym dzieciństwie. Co roku z rodzicami spędzaliśmy ferie zimowe w miejscach pięknych i odludnych, gdzie infrastruktura narciarska pozostawiała wiele do życzenia. Zazwyczaj po prostu wcale jej nie było…

Gdy dorosłem, poznałem „uroki” polskich „stacji narciarskich” w Szczyrku i Korbielowie, a gdy wreszcie zacząłem zarabiać przyzwoite pieniądze, spełniłem wielkie marzenie i ruszyłem na podbój alpejskich stoków. W Alpach zaskoczyła mnie mnogość tras zjazdowych, świetna infrastruktura oraz darmowe skibusy dowożące narciarzy pod wyciągi. Prawdziwy narciarski raj, z którego za każdym razem wracałem… sfrustrowany i zmęczony. Nie miałem pojęcia dlaczego? Przecież nie było żadnego powodu do narzekania! Odpowiedź poznałem pewnej zimy spędzonej z rodzicami na Słowacji, kiedy to w wyniku splotu nieszczęśliwych zdarzeń, znalazłem się tam z nimi zupełnie sam. Czego nauczył mnie wyjazd, który nie potoczył się według moich planów?

P.S. Wszystkich, którzy nie czytali pierwszej części, zachęcam do zapoznania się najpierw z poprzednim tekstem.

Wyjazdy z rodzicami

Zazdrościłem moim znajomym dobrych relacji z rodzicami i tego, że potrafili ich zabierać na swoje wyjazdy. Przez kilka lat uczestnikiem naszych spływów kajakowych był ojciec Kuzyna Tomusia, czyli jeden ze Starszych Panów (więcej o starszych panach przeczytasz w osobnym artykule). I chociaż dzieliła nas różnica pokolenia, jego obecność była znaczącą wartością dodaną.

Ucieszyłem się więc, gdy pewnego razu mój tata zapytał, czy nie zabrałbym go ze sobą na narty. Jednorazowy eksperyment przerodził się w kilkuletnią tradycję, a ojca do szusowania po górskich stokach nie zniechęcił ani przebyty zawał, ani udar. W pewnym momencie do wyjazdów dołączyła też mama. Układ ten cieszył mnie w sytuacji, gdy rodzice stanowili dodatek do mojego towarzystwa lecz gdy okazało się, że rodzice są jedynym towarzystwem, nie byłem już tak zachwycony.

Olśnienie – mam przed sobą dwa wyjścia

Gdy Kuzyn Tomuś, musiał wrócić do Polski (patrz: narty na Chopoku cz.1), zostałem sam z rodzicami. Chyba po raz pierwszy od czasów dzieciństwa. Nasze życie nagle zwolniło, a ja początkowo załamałem się.

– Z kim ja teraz będę jeździł na nartach? – myślałem – Przecież umiejętności taty ograniczają się do zbyt łatwych i zbyt nudnych tras!

Długo oczekiwany urlop w górach jawił się niczym ciemne chmury kłębiące się za oknem. Stałem i bez entuzjazmu gapiłem się na padający śnieg. Nagle przyszło olśnienie. Zrozumiałem, że mam dwa wyjścia. Pierwsze, to trwać w pozie męczennika, którego okrutny los skazał na samotny wyjazd z rodzicami, drugie, to zaprojektować wyjazd tak, aby czerpać z niego jak najwięcej satysfakcji. Wybrałem drugie rozwiązanie.

Przy okazji odkryłem, dlaczego nie potrafiłem cieszyć się luksusem, jaki oferowały alpejskie kurorty. Uświadomiłem sobie, że pobyt w kurortach mnie męczy. Wolę coś mniejszego, bardziej kameralnego, mniej zatłoczonego. Nie znoszę powszechnego parcia, że jak zapłaciłem za karnet, to muszę jeździć na nartach od rana do ciemnej nocy. Tak długo, jak czynne są wyciągi. Mimo ogromnej miłości do nart, cztery godziny na stoku w zupełności mi wystarczają, resztę czasu chciałbym poświęcić fotografowaniu, poznawaniu okolic lub wycieczkach na nartach biegowych, skitourowych czy rakietach śnieżnych.

Na Słowacji po raz pierwszy nie znajdowałem się pod presją znajomych, aby jeździć, jeździć, jeździć. Wreszcie mogłem robić to, na co miałem ochotę. Każdy dzień podzieliłem na trzy części – jazdę na nartach, zwiedzanie okolic i wieczorne rozmowy przy kuchennym stole. Rodzice byli zachwyceni.

Zniknięcie stołeczka

Na nartach jeździłem z tatą, natomiast mama spacerowała po okolicznych wzniesieniach lub zostawała w domu. W takie dni tata wynosił na dwór znaleziony w łazience stołeczek. Mama siadała przed domem i spokojnie kontemplowała widoki. Zazwyczaj w towarzystwie psa i kota gospodarzy.

Pewnego dnia wszystko się skomplikowało. Stołeczek przepadł bez wieści. Podejrzenie padło na Litwinów, którzy zamieszkali w pokojach na dole. A Litwini, jak to onegdaj pisał Mickiewicz, z nocnej wracali wycieczki i zakosili pozostawiony na dworze stołeczek. Rozpacz mamy była ogromna. Korzystanie z łazienki, jak i zwykłe wyjście przed dom straciły wiele ze swojego uroku.

– Jaka szkoda, że nie pomyśleliśmy, aby ten stołeczek przynieść z dworu, teraz straszna bieda bez niego! – powtarzała wzdychając ciężko

Musiała być bardzo zdeterminowana, by odzyskać cenny mebel, gdyż zakradła się do Litwinów, aby przetrząsnąć im łazienkę. Niestety, nic nie znalazła. Spryciarze nieźle ukryli cenną zdobycz!

Wreszcie wypatrzyła pod szopą krzesła ogrodowe i wysłała tatę z misją specjalną, aby jedno takie siedzisko jej przytachał. Kontemplacja widoków mogła odbywać się bez przeszkód, natomiast łazienka bez stołeczka wydawała się dramatycznie pusta.

Najlepsze oświetlenie

Wieczorne rozmowy przy kuchennym stole poprzedzał rytuał wieszania lampki. Niezależnie od kraju, pomieszczenia wynajmowane turystom cierpią na brak rozsądnego oświetlenia punktowego – praktycznie nigdzie nie ma lampek przy łóżkach, czy dobrego światła nad stołami kuchennymi. Tata nauczony wieloletnim doświadczeniem zawsze woził ze sobą lampkę przyczepianą na klips oraz przedłużacz, bo zazwyczaj jedyne gniazdko elektryczne znajdowało się w kącie przeciwległym do tego, gdzie najbardziej przydałoby się oświetlenie. Niestety, w naszej kuchni brakowało też miejsc, gdzie przywiezioną lampkę można by przyczepić. W poszukiwaniu idealnych warunków, Tata eksperymentował co wieczór, jednak bez sukcesu. Kończyło się tym, że albo ktoś miał światło prosto w oczy, albo siedział zaplątany w przewód elektryczny.

Czego nauczył mnie wyjazd z rodzicami? Że jedzenie trzeba wykorzystywać racjonalnie…

Rodzice przed wyjazdem przyszykowali torbę z jedzeniem, którą… zapomnieli zabrać ze sobą. Byli więc skazani na zakupy w miejscowych sklepach. I chociaż procesy globalizacyjne upodobniły do siebie wszystkie markety w Europie, to jednak zachowały się regionalne różnice. Dlatego czasami rodzice kupowali coś, co nie do końca smakowało tak, jak sobie wyobrażali.

– Jacusiu, czy mamy jeszcze jakiś chleb? – zainteresowała się mama

– Tak, mamy, a dlaczego pytasz?

– Bo ten na stole, to delikatnie mówiąc, najlepszy nie jest…

– Jak zjemy ten, to wtedy mogę dać następny!

– Może jednak…?

– Nie ma mowy!

Tata pozostawał nieugięty. Wszystko musiało być zjedzone do czysta, nic nie mogło się zmarnować, nawet ser, który smakował wyjątkowo podle, a doprawiony jogurtem jeszcze gorzej. Mamie, która smakoszem nie jest, nawet niesmaczny ser nie był w stanie odebrać radości z wyjazdu

Kwatery w Polsce, kwatery na Słowacji…

– Jak tutaj jest ładnie – powtarzała nieustannie mama – piękne widoki, a i mieszkanie bardzo przyjemne…

– Tak – podchwyciłem – za to właśnie cenię Słowację. Przestronne pokoje z łazienkami, a w Polsce? Czy to w Szczyrku, czy to w Białce, niewielkie izdebki, a jedna łazienka przypada na 20 osób…

– No, w Białce było trochę lepiej – wtrącił tata.

– Ale niewiele….

– Rzeczywiście! Miałem do dyspozycji pokój jak ćwierć tej kuchni i była to dwójka. A gospodarz pilnował, aby nie gotować w czajniku elektrycznym, tylko na gazie pozwalał…

– Co ty powiesz? – zdziwiła się mama – To aż tak złe warunki tam były?

– Może nie aż tak złe… Gospodarz w gruncie rzeczy był bardzo sympatyczny, lecz warunki tak prymitywne, jak niegdyś w Małym Cichym…

– Oooo! – krzyknęła dotknięta do żywego mama – Ja nic na Małe Ciche nie dam powiedzieć! Było wspaniale, wszyscy się tam dobrze czuliśmy!

– Ale warunki były prymitywne, sama musisz przyznać?! – próbował bronić się tata

– I co z tego?! I co z tego?! – święte oburzenie mamy osiągnęło skalę tornada – Co z tego, że wychodek był za zasłoną, a drugi na dworze! Nawet w duże mrozy tam wychodziłam. Nie zamykałam drzwi, by móc podziwiać nocne, rozgwieżdżone niebo! Szczególnie pięknie widać było Wielki Wóz, który dyszlem niemal dotykał dachu wychodka!

Czego nauczył mnie wyjazd na Słowację? Uważać na boczne drogi…

Zwiedzając najbliższe okolice Demanowej i Liptowskiego Mikulasza odkryłem wiele atrakcji, ale też przekonałem się, że na Słowacji lepiej nie wybierać bocznych dróg. Pewnego razu, zmęczony ruchliwością głównych tras, postanowiłem wracać lokalną szosą. Na mapie wyglądała całkiem dobrze. Początkowo w rzeczywistości też, ale z każdym przebytym kilometrem stawała się coraz bardziej podła – wąska, kręta i dziurawa. Wreszcie dotarłem do miejsca, które wydawało się być położone gdzieś na krańcach cywilizacji. Obawiałem się, że trzeba będzie wycofać się aż do głównej szosy, lecz miejscowi wskazali nam drogę, którą codziennie dojeżdżali do Liptowskiego Mikulasza. Zaryzykowałem.

Jeżeli dotychczasową szosę uznawałem za zbyt wąską i zniszczoną, to w porównaniu ze wskazaną drogą, jawiła się niczym elegancka autostrada. Przemierzaliśmy wertepy z których nie było jak zjechać – z jednej strony wartko płynął górski potok, z drugiej leżały powalone pnie drzew. Modliłem się w duchu, aby tylko nie urwać zawieszenia, i aby nikt nie nadjechał z przeciwka. Zdając sobie sprawę z powagi sytuacji, rodzice starali się podnieść mnie na duchu. Każde z nich czyniło to na swój sposób.

– Nie ma co się zamartwiać na zapas, że coś złego może nam się przydarzyć – uspokajał tata – jeżeli pojawi się problem, wtedy pomyślimy nad rozwiązaniem!

A mama? Cóż, jak to mama… zachwycała się widokami za oknem, co chwila wydając radosne okrzyki:

– Jak tu pięknie, jakie fantastyczne widoki! A ten strumień jest wprost przecudowny!

– Och, jakie fascynujące skały widać, tam po prawej! Patrzcie, patrzcie, zupełnie, jak w Tatrach!

– Całe szczęście, że nie ma tutaj tych potwornych tirów!

Gdy wreszcie dotarliśmy bezpiecznie do najbliższej wioski, mama przyznała, że okrzyki zachwytu miały za zadanie oderwać moje myśli od trudów prowadzenia samochodu i skierować je na coś przyjemniejszego.

Podsumowanie – czego nauczył mnie wyjazd z rodzicami?

Bardzo dużo nauczył mnie ten wyjazd, było dla mnie wydarzeniem przełomowym. Nie dość, że odzyskałem radość z jeżdżenia na nartach, to dodatkowo zyskałem świadomość, że pech lub okazja, nie są czymś zesłanym przez los, tylko moim wyborem.

Z rodzicami wyjeżdżałem zimą w góry jeszcze przez kilka sezonów. Ojciec ostatni raz przypiął narty, gdy skończył 80 lat. Później nie starczyło mu już sił na takie ekstrawagancje. Nie żałuję poświęconego rodzicom czasu, chociaż każdy wyjazd wiązał się z pewną dozą ryzyka. Teraz tych wspólnych wypraw bardzo mi brakuje…

A jakie były lub są wasze relacje z rodzicami? Zabieracie lub zabieraliście ich na swoje dorosłe wyprawy?